Ik kreeg mijn eerste voliere als kind. Mijn eerste grasparkieten kweekten in de voliere. Toen ik starte met show grasparkieten ben ik overgeschakeld naar het kweken in kweekkooien. Kweekkooien is de gebruikelijke methode voor show grasparkieten.
Ondertussen heb ik de school en de universiteit doorlopen. Daarna kwam het full-time werken en ben ik gestopt met het kweken van vogels. Ik heb m'n toekomstige vrouw ontmoet en nu ben ik al verhuisd naar m'n tweede appartement. Appartementen zijn niet ideaal voor het houden van vogels en zeker niet vrij lawaaierige vogels zoals grasparkieten. We danken er aan een huis te kopen of te bouwen. Ik denk eraan van weer show grasparkieten te kweken eens het huis in orde is.
Dus ik kijk wat rond en een aspect waar ik bezord om ben is vruchtbaarheid. Het was al een groot probleem toen ik nog actief was en het is blijkbaar nog steeds een belankrijk probleem. Iets waar ik ook rekening mee hou is de tijd die ik kan spenderen aan de verzorging van mijn grasparkieten. Ik ga m'n werk nog niet opgeven voor de hobby. En ik dacht weer aan de oude dagen en vroeg me af of koloniebroed in plaats van kweekkooien niet konden gebruikt worden voor het kweken van show grasparkieten.
Ik heb geprobeerd te denken aan alle argementen pro en contra voor deze twee methodes.
1. Kweekkooien stellen je in staat de partners te kiezen terwijl kweekkooien vrije partnerkeuze heeft. Je mag dan voor vrije keuze zijn en tegen gedwongen huwelijken maar als je probeert top grasparkieten te kweken wil je geen uitstekende man verspillen aan de verkeerde pop (of omgekeerd). Desalniettemin kan je misschien enkele mannen en poppen selecteren die voldoende bij elkaar passen voor in een kweekvoliere. Aldus kan je toch een soort begeleide partnerkeuze hebben in een koloniebroed. De vrije keuze van partners leidt tot vruchtbaardere koppels vermits de paarband sterker is en beide partners samen in broedconditie zijn gekomen. Enkele top kwekers die kweekkooien gebruiken laten de mannen en de poppen samen in een vlucht. Wanneer ze een koppel gevormd zien worden en als deze dan ook nog eens passen zetten ze dit koppel rechtstreeks in de kweekkooi. Dit brengt het goede aspect van vrije keuze naar de kweekkooi.
2. Koloniebroed is natuurlijker voor grasparkieten. Dat kan je moeilijk ontkennen. De vraag is of 'natuurlijker' ook noodzakelijk betekent 'beter'.
3. Het kweken in kweekkooien voorkomt overspel en zorgt voor
perfecte afstammingsgegevens. Dit is een geldig argument voor kweekkooien.
Ik vind dit argument in combinatie met argument 1 het meest dwingende
argument.
Met koloniebroed kan je nog steeds bijna zeker zijn van de moeder en als
je je koppels observeert kan je ook van de vader vrij zeker zijn. Maar ben
je zeker genoeg? Samen met het feit dat je minder controle hebt over de
gevormde koppels kan je hierdoor koppels niet zo goed plannen en
beoordelen zoals je wel zou willen.
4. Koppels stimuleren elkaar om te kweken waardoor koloniebroed tot beter kweekresultaten zou moeten leiden (en ook als gevolg van argument 1). Na-apen is sterk in het gedrag van dieren. Poppen en mannen beide worden gestimuleerd als ze andere zien broeden. Door draadkooien te gebruiken als kweekkooien proberen kwekers hier voordeel uit te halen.
5. Koloniebroed vraagt minder tijd om je mannen en poppen te observeren voor broedcondiie. Als een man en een pop beide in broedconditie komen dan zullen ze elkaar vinden in de kweekvoliere en beginnen met broeden.
6. Het kweken in kweekkooien voorkomt gevechten tussen koppels. Een probleem met koloniebroed is dat twee of meer poppen waarschijnlijk zullen vechten over een nestblok. Er kan ook meer ruzie aan de voederplek worden verwacht. Dit kan leiden tot meer letsels. Aan de andere kant is er meer ruimte voor een pop om te vluchten als ze wordt achtervolgd door de man (of omgekeerd).
7. Koloniebroed geeft vogels meer ruimte om te vliegen en hierdoor zullen de vogels beter in vorm blijven tijdens het kweekseizoen. Dit wil ook zeggen dat de ouders verder moeten vliegen tussen de voederplek en de jongen. Dit kan een probleem zijn als je vogels niet goed kunnen vliegen. Ook jongen die het nest verlaten zullen een grotere duik moeten nemen. Eens de jongen uit de nestblok zijn moeten de ouders wat meer zoeken om ze te vinden. Als een van de ouders argressief wordt naar de jongen dan is er meer ruimte om te vluchten. Bovendien is er meer afleiding voor de jalourse ouder. Als de kweekvoliere groot genoeg is dan kan je de jongen langer bij hun ouders laten om het de overgang bij het spenen te temperen.
8. Koloniebroed resulteert in meer ruzies die de vogels wat extra beweging en afleiding geven. Natuurlijk kan dit ook betekenen dat een parend koppel verstoord wordt, dus moet koloniebroed in relatief grote kweekvolieres worden toegepast. Je hebt waarschijnlijk meer ruimte nodig voor kweekvolieres in vergelijking met een equivalent aan aantal kweekkooien.
9. Bij koloniebroed kunnen de koppels elkaar helpen. Ik heb dit zelf eens meegemaakt toen in m'n voliere een opline man ook de pop en jongen voederde van zijn zoon in de aanpalende nestblok.
10. Bij koloniebroed heb je minder kooien/volieres om naar om te kijken per koppel (maar niet minder ruimte). Dit kan een tijdswinst betekenen: vb. minder waterfonteintjes om te verversen. Schakel niet over naar koloniebroed omdat je te weinig tijd hebt voor het aantal koppels waarmee je wil kweken. Zelf geloof ik dat de tijdswinst minimaal zal zijn.
De argumenten zijn niet duidelijk voor of tegen koloniebroed nog duidelijk voor of tegen kweekkooien. Met dit artikel wilde ik enkel zeggen dat er nog een andere methode is dan kweekkooien. Je zal zelf moeten kijken naar de argumenten en voor jezelf beslissen wat het beste is in jouw situatie. Als je beslist van over te schakelen van het ene naar het andere systeem doe het dan geleidelijk zodat je de verschillen aan den lijve kan ondervinden en een beter beslissing kan nemen. Misschien wil je niet veranderen maar hopelijk heb je enkele ideeën opgepikt van de argumenten.
Als je beslist van koloniebroed te gebruiken dan zijn er enkele dingen om in het achterhoofd te houden. Eerst en vooral maak de kweekvolieres groot genoeg. Elk paar moet genoge ruimte hebben om te paren zonder gestoord te worden. Onthoud dat wanneer het koppel de volgende ronde aan het voorbereiden is de jongen van de vorige ronde nog steeds in de kweekvoliere aanwezig zijn. Ook zorg voor veel meer nestblokken dan koppels om teveel ruzie tussen de poppen te vermijden. Om de negatieve aspecten van koloniebroed (argument 1 en 3) te beperken gebruik je best niet te veel koppels per kweekvoliere. Aan de andere kant om van de voordelen te kunnen profiteren moeten er genoeg koppels in de kweekvoliere zitten. Ik denk dat je minimaal 3 koppels per kweekvoliere nodig hebt. Eenmaal je meer dan 6 koppels hebt denk ik dat het onoverzichtelijk wordt en je het vaderschap moeilijk kunt achterhalen. Bovendien moet je evenveel mannen en poppen vinden die allemaal passen.
Ik raad niet aan van maar met een koppel in de kweekvoliere te beginnen en dan later meer koppels toe te voegen. Start met minstens 2 koppels want anders zal dat ene paar de gehele kweekvoliere als hun territorium zien en worden ze zeker gestoord als er nieuwe vogels bij komen.
Er is misschien een manier om de koppeling van een bepaalde man en een bepaalde pop aan te moedigen. Bijvoorbeeld door ze eerst voor een tijdje samen in een kooi te zetten voor ze in de kweekvoliere los te laten. Er zijn echter geen garanties.
(C) Bert Raeymaekers